Là một loại cá chép thường đã được thuần hóa, lai tạo để nuôi làm cảnh trong những hồ nhỏ, được nuôi phổ biến tại Nhật Bản. Đây được xem là một trong những giống cá cảnh đẹp nhất thế giới. Từ Koi trong ngôn ngữ tiếng Nhật là cá chép, hay từ đồng âm có khác nghĩa là tình yêu hoặc yêu mến.
Chúng có quan hệ họ hàng gần với cá vàng và, trên thực tế, Cá Koi không chỉ có màu sắc đẹp mắt mà loài cá này còn rất dễ nuôi. Ban đầu, loài cá này chỉ được nuôi để lấy thịt, kiểu cách nhân giống và nuôi cảnh là khá giống với cách nuôi cá vàng, có lẽ là do đó người Nhật cố gắng nhân giống cá koi Nhật Bản lên để ganh đua với cá vàng. Cá chép Koi và các hình xăm trên cá được người Nhật coi là điềm may mắn, nên dần dần cá koi được nuôi phổ biến rộng rãi và trở thành quốc ngư của Nhật Bản.
Xuất xứ của loài cá koi nhật bản ở đâu?
Cá Koi Nhật là một loại cá được lai tạo từ cá chép có nguồn gốc xuất xứ từ Trung quốc, giống này đã thuần hóa dùng để nuôi làm cảnh và có giá trị kinh tế rất lớn.
Cá Koi và những hình xăm trên mình cá được người Nhật coi đó là điềm may mắn, không những vậy cá Koi trắng trên đầu có một chấm tròn màu đỏ giống hình lá cờ Nhật còn được coi là biểu tượng của Nhật Bản.
Loại cá này có giá cực kỳ đắt đỏ, cá chép do người Nhật lai tạo đẹp về màu sắc nên có cái giá rất đắt. Do vậy, mỗi khi nhắc đến loài cá chép được lai tạo có nhiều màu sắc đẹp, người ta liên tưởng ngay đến người Nhật và thường được dùng chung một tên gọi là “cá chép Nhật”.
Thực ra, cá chép do Nhật Bản lai tạo và có tên gọi là Nishikigoi, dịch ra tiếng Việt là ”cá chép nhiều màu sắc”, đến thế kỷ 19 thì có thêm tên gọi KOI.
Do cá Koi của Nhật thuộc loại xuất sắc, đắt giá và nổi tiếng, nên người Nhật đã tự đặt ra những quy cách về gam màu, tên gọi để phân biệt từng chủng loại.
Cách để phân biệt chủng loại cá koi nhật
Cá Koi được chia ra làm hai loại: Koi chuẩn và Koi bướm.
Cá chép Koi chuẩn có hình dáng giống như cá nguyên thủy, nhưng được pha trộn nhiều màu sắc rất đẹp
- Koi chuẩn: Hình dáng giống như cá nguyên thủy, nhưng được pha trộn nhiều màu sắc rất đẹp (khi được nhìn từ trên xuống, dọc theo sống lưng), do đó cá Koi chỉ thật sự đẹp khi được nuôi ở ao.
2. Koi bướm: Khác với cá nguyên thủy là vi, vây và đuôi dài, khi bơi nhìn uyển chuyển rất đẹp, nên có thể nuôi được ở cả ao và hồ kiếng. Koi bướm còn có những tên gọi khác như “cá chép vây dài” hoặc “cá chép Rồng”.
Từ năm 1980 Nhật Bản mới bất đầu nhân giống loại Koi bướm.
Màu sắc đa dạng của các loại cá chép Koi
Người Nhật tin rằng những gam màu trên than mình cá chép Koi là những hình xâm luôn luôn mang lại sự may mắn, thịnh vượng.Vậy nên, tiêu chuẩn về màu được người Nhật đặt tên như sau:
- Trắng pha Đỏ = Kohaku.
- Trắng pha Đỏ+Đen = Showa Sanke.
- Trắng pha Đen = Utsurimono.
- Đen pha Trắng = Shiro Bekko.
- Vàng pha Đen = Ki Utsuri.
- Bạch kim hoặc Vàng kim = Kinginrin.
- Xám bạc = Asagi
- Trắng, trên đỉnh đầu có một vòng tròn Đỏ = Tancho.
và những giống khác như: Sanke, Ogon, Shusui, Matsuba, Chagoi, Soragoi, Karasu (crow), Taisho Sanke, Koromo, Kawarimono.
Hiện nay, không riêng gì Nhật Bản mà các nước châu Âu, châu Á cũng biết cách lai tạo giống Koi, nhưng các mảng màu và màu sắc thì khó sánh được với Koi của Nhật.
Cách phân biệt các loại cá koi
Cá chép Koi Trung Quốc và Việt Nam là giống với chép nguyên thủy và Koi Nhật, Koi Pháp có hông ngắn (nhìn ngang) đầu hơi gù…và điều đặc biệt là chỉ Koi Nhật là có màu đỏ chót như đỏ máu đỏ hơn tất cả các loại cá Koi khác, ở cá Koi khác chỉ có màu đỏ cam hay cam.
Màu sắc của cá Koi Nhật rất sặc sỡ và có nhiều đường biên sắc nét, có các mảng đốm màu lớn và có đều ở hai bên hông thân cá (khi nhìn từ trên xuống, dọc theo sống lưng).
Riêng loại cá Butterfly Koi của Nhật thì vây, vi và đuôi rất dài (có khi bằng 2/3 thân) và màu thì phủ kín đuôi… Việt Nam cũng có giống cá Butterfly Koi màu trăng sữa,thường có đốm trên lung, đuôi dài vừa phải, dọc trên sống lưng hàng vảy có pha chút màu đen. Khác với cá Nhật, toàn thân trắng sữa, đuôi dài hơn và đặc biệt là có một hình tròn đỏ chót ngay giữa đỉnh đầu, tượng trưng cho quốc kỳ của Nhật, giá cá này rất cao; Thời gian gần đây xuất hiện giống Koi có màu óng ánh như kim tuyến, nhưng chỉ có trên 2 màu là trắng và vàng mà người Nhật gọi là Kinginrin.
Kích thước của cá koi
Trước đây, cá chép Koi được xác nhận là có chiều dài lên tới 2 m và chúng có thể sống tới 230 năm tuổi. Tuy nhiên, do môi trường sống ngày càng hạn chế nên cá koi suy giảm dần xuống theo các thế hệ. Người ta cho rằng, phần lớn cá Koi hiện nay, Cá Koi có thể dài tới hơn 1m và tuổi thọ từ 60-100 năm tuổi. Cá trưởng thành có chiều dài khoảng 60-90 cm và có thể lớn thêm từ 5-10 cm mỗi năm.
Hình dưới đây là kích thước tính bằng cm theo tháng tuổi của cá.
Biểu đồ chiều dài của cá theo tháng tuổi
Giá cả của cá koi nhật bản
Cá chép Koi Nhật Bản được giới chơi cá cảnh khắp thế giới ưa thích, vì vậy mà nó có giá rất đắt đỏ. Những con cá lớn, màu sắc đẹp, giá có thể lên tới 200 triệu đồng.
Chơi cá Koi đang là một xu hướng mới được rất nhiều người yêu thích. Cá Koi Nhật có giá trị kinh tế rất lớn và cũng rất dễ bị lai tạo, cá chép giả. Chính vì vậy bạn cần phải phân biệt được đâu là Koi Nhật thật, cá Koi có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quốc, nhưng Koi Nhật mới là dòng cá chính thống và đẹp nhất, có giá trị nhất. Chúc các bạn thành công!
